Potęga wyobraźni

Jak ważna w uczeniu się fizyki i matematyki jest wyobraźnia?

Mój pierwszy wpis na blogu chciałbym poświęcić zagadnieniu wyobraźni, czyli zdolności do przywoływania w myślach obrazów, wydarzeń, dzwięków i innych bodźców. Niebagatelną rolę w kształtowaniu się wyobraźni u dziecka ma np. słuchanie bajek czytanych (opowiadanych) przez inne osoby. Na codzień jesteśmy w stanie wyobrazić sobie np. co stanie się, gdy będziemy jechać pod prąd. Mamy świadomość, że pojazdy poruszają się w jednym kierunku i gdyby ktoś zdecydował się "postawić", to spotkałby się w najbardziej łagodnym przypadku z gwałtowną reakcją kierujących nimi osób. Tak samo jest z chodzeniem z zamkniętymi oczami - jesteśmy w stanie przywołać w myślach dotykane przedmioty. Jeśli wcześniej nie mieliśmy styczności z jednym z nich, to natychmiast budujemy w głowie jego obraz - tylko na podstawie dotyku. Najbardziej zaawansowaną formę przybiera wyobraźnia artystyczna, która pozwala na konstruowanie zupełnie nowych tworów, miejsc, światów i wydarzeń. 

Zdjęcia dalekiego kosmosu wykonane, dzięki teleskopowi ESO w Chile (telegraph.co.uk)

Ta ostatnia wyobraźnia bliska jest wyobraźni naukowca, który na codzień zajmuje się rzeczami abstrakcyjnymi lub conajmniej wykorzystuje abstrakcyjne twory do opisu rzeczywistości. Matematyka jest na przykład nauką abstrakcyjną i wszystkie jej elementy tworzone są przez naszą wyobraźnię. Naogół przyporządkowujemy liczby jakimś konkretnym przedmiotom. Przykładowo uczymy się dopiero liczb i porównujemy każdy znak (taki jak 1 lub 2,3,4, itd.) kilku cukierkom. Jeszcze kilka lat temu uczono liczb wykorzystując niewielkie patyczki. Oczywiście taka metoda uczy nas tylko "uczenia się" wykorzystując obrazy, czyli wyobraźnię. 

Przykładowy zestaw do nauki liczb - nauka poprzez skojarzenia ćwiczy wyobraźnię

Dlatego tak ważne jest, aby dzieciaki rozwijały swoją wyobraźnię poprzez słuchanie, czytanie i obserwację otoczenia, z którego czerpią wzorce, które później przetwarzają. Z kolei nauka fizyki, to nieustanne wyobrażanie sobie, jak dane zjawisko może zachodzić w rzeczywistości. Ważne są przy tym również wrażenia zmysłowe takie jak dotyk. Bo gdy uczymy się o przyspieszeniu, to powinniśmy czuć, że coś nas wciska w fotel lub "ciągnie" do przodu (jak przy hamowaniu). Są to oczywiście same zagadnienia ogóle, na które przypadają bardziej szczegółowe, jak prędkość, droga, czas. To wszystko możemy i musimy sobie wyobrazić, jeśli chcemy zrozumieć przedmiot ścisły. 

Wynika stąd, jak wielkie znaczenie ma nasza dobrze rozwinięta wyobraźnia w procesach uczenia się i tworzenia. Właściwie głównie dzięki niej byliśmy w stanie osiągnąć obecny poziom rozwoju i rozwijamy się w dalszym ciągu. Sam Albert Einstein stwierdził - "Wyobraźnia jest cenniejsza od wiedzy".